رهیافت جنوب/ به قلم جهانگیر آشنا
امام خمینی (ره) منادی بزرگ وحدت جهان اسلام بود.
به بهانه رحلت بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی ره نسبت به بازخوانی ۴اقدام ارزشمند حضرت امام خمینی (ره) برای وحدت جهان اسلام میپردازیم.حضرت امام خمینی ره با اقدامات مهمی که برای آینده جهان اسلام انجام داده است لطف بزرگی در حق مسلمانان جهان انجام داده است که منشا خیر و برکت فراوانی بوده است.
اقدامات مهم و اساسی حضرت امام عبارت اند از:
*۱-اعلام روز جهانی قدس*
من طی سالیان دراز، خطر اسرائیل غاصب را گوشزد نمودم که این روزها به حملات وحشیانه خود به برادران و خواهران فلسطینی شدت بخشیده است و به ویژه در جنوب لبنان به قصد نابودی مبارزان فلسطینی پیاپی خانه و کاشانه ایشان را بمباران میکند.
من از عموم مسلمانان جهان و دولتهای اسلامی میخواهم که برای کوتاه کردن دست این غاصب و پشتیبانان آن به هم بپیوندند و جمیع مسلمانان جهان را دعوت میکنم آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را که از ایام قدر است و میتواند تعیین کننده سرنوشت مردم فلسطین نیز باشد، به عنوان «روز قدس» انتخاب و طی مراسمی همبستگی بینالمللی مسلمانان را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان فلسطین اعلام نمایند.
از خداوند متعال پیروزی مسلمانان را بر اهل کفر خواستارم.
(صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۶۷.)
*۲-اعلام هفته وحدت*
اختلافاتى که در عراق، در ایران، در سایر ممالکِ اسلامى ایجاد مى کنند، باید سران دولتهای اسلامى توجه داشته باشند به این معنا که این اختلافات؛ اختلافاتى است که هستى آنها را به باد میدهد. باید با عقل، با تدبیر، توجّه داشته باشند، به این معنا که به اسم مذهب و به اسم اسلام مىخواهند اسلام را از بین ببرند. دستهاى ناپاکى که بین شیعه و سنّى در این ممالک اختلاف مىاندازد اینها نه شیعه هستند و نه سنى؛ اینها دستهاى ایادى استعمار هستند که میخواهند ممالک اسلامى را از دست آنها بگیرند؛ ذخایر را از دست آنها بگیرند؛ بازار سیاه براى ممالک به اصطلاح مترقى درست کنند. (صحیفۀ امام، ج ۱، ص ۳۷)
ما پیوستگیِ خودمان را به اقلیّتهاى مذهبى اعلام میکنیم. ما برادرى خودمان را به برادران اهل سنّت اعلام مىکنیم. دشمنان اسلامند که میخواهند ما را با برادران خودمان مختلف کنند. دشمنهاى اسلام یا گولخوردههاىِ از آنها هستند که در این وقت، مخالفت مابین دو دسته را اعلام میکنند. ما اعلام میکنیم وحدتِ کلمه مسلمین را. اگر مسلمین وحدت کلمه داشتند، امکان نداشت اجانب بر آنها تسلط پیدا بکنند. این تفرقه در بین مسلمین است که باعث شده اجانب بر ما تسلط پیدا کنند. این تفرقه مسلمین است که از اول با دست اشخاص جاهل تحقق پیدا کرد، و الان هم ما گرفتار هستیم. واجب است بر همه مسلمین که با هم باشند. یک زمان حساسى است؛ مابین حیات و موت مردد هستیم. الان مملکتمان یا باید تا ابد زیر یوغ استعمار و استبداد باشد، یا باید الآن از این یوغ خارج شود. اگر وحدت کلمه را حفظ نکنید، تا آخر باید مبتلا باشید. (صحیفۀ امام، ج ۶، ص ۸۴)
*۳-سیاسی کردن مسئله حج*
حضرت امام خمینی(س) در زمینه درک اهمیت و فلسفه حج نیز میفرمایند: " بزرگترین درد جوامع اسلامى این است که هنوز فلسفه واقعى بسیارى از احکام الهى را درک نکردهاند؛ و حج با آن همه راز و عظمتى که دارد هنوز به صورت یک عبادت خشک و یک حرکت بیحاصل و بىثمر باقى مانده است."(صحیفه امام، ج21، ص: 76)
و در ادامه در باره اهمیت حج از بعد سیاسی ـ اجتماعی و وظیفه حج گزاران میفرماید: " . حج عرصه نمایش و آیینه سنجش استعدادها و توان مادى و معنوى مسلمانان است. حج بِسان قرآن است که همه از آن بهرهمند مىشوند، ولى اندیشمندان و غواصان و درد آشنایان امت اسلامى اگر دل به دریاى معارف آن بزنند و از نزدیک شدن و فرو رفتن در احکام و سیاستهاى اجتماعى آن نترسند، از صدف این دریا گوهرهاى هدایت و رشد و حکمت و آزادگى را بیشتر صید خواهند نمود و از زلال حکمت و معرفت آن تا ابد سیراب خواهند گشت ولی چه باید کرد و این غم بزرگ را کجا باید برد که حج به سان قرآن مهجور گردیده است. و به همان اندازهاى که آن کتابِ زندگى و کمال و جمال در حجابهاى خود ساخته ما پنهان شده است و این گنجینه اسرارِ آفرینش در دل خروارها خاک کجفکریهاى ما دفن و پنهان گردیده است، حج نیز به همان سرنوشت گرفتار گشته است ؛ سرنوشتى که میلیونها مسلمان هر سال به مکه مىروند و پا جاى پاى پیامبر و ابراهیم و اسماعیل و هاجر مىگذارند، ولى هیچ کس نیست که از خود بپرسد ابراهیم و محمد- علیهم السلام- که بودند و چه کردند؛ هدفشان چه بود؛ از ما چه خواستهاند؟ گویى به تنها چیزى که فکر نمىشود به همین است. مسلّم حجِ بىروح و بىتحرک و قیام، حج بىبرائت، حج بىوحدت، و حجى که از آن هدم کفر و شرک بر نیاید، حج نیست."
(صحیفه امام، ج21، ص:77 و 78)
*۴-احیای نماز وحدت آفرین روز جمعه*
احیای نماز جمعه در ایران مانند اکثر جنبه های انقلاب، انعکاس وسیعی در سایر کشورهای اسلامی داشته است، وقتی برای اولین بار پس از پیروزی انقلاب به ایران مسافرت کردم، در یکی از کشورهای مسلمان همسایه ایران توقف داشتم و در نمازجمعه یکی از مساجد بزرگ آن کشور حاضر شدم و ملاحظه نمودم که محتوای خطبه های نمازجمعه بسیار بی روح بود و بر شعور و آگاهی نمازگزار افزوده نمی شد، بلکه تنها تکرار مکررات بود، ولی وقتی در نماز جمعه ای که در دانشگاه تهران برگزار می شد، شرکت کردم، جنب و جوش نمازگزاران مرا به یاد حج می انداخت، سرش اینکه نمازهای جمعه در ایران با الهام از تعالیم حضرت امام (س) برگزار می شود و معیار و مقیاسی در اکثر کشورهای اسلامی برای خطبه ها شده است. متاسفانه در بسیاری از کشورهای اسلامی، متن خطبه از طرف دولت تدوین و طراحی شده و برای قرائت به امام جمعه تحویل داده می شود و سرپیچی از دستورات دولت عواقب بدی را به دنبال خواهد داشت. و این که بعضا شاهد هستیم که حتی در همان کشورهای همسایه، گاهی امام جمعه از متن تهیه شده دولت خارج شده ومطالبی را که در رشد شعور و آگاهی مسلمانها تاثیر دارد مطرح می نماید، انعکاس و تاثیر نماز جمعه های عظیم ایران در بقیه کشورهای اسلامی است. اکنون نمازجمعه دیگر نمی تواند و نباید جنبه تشریفاتی داشته باشد، بلکه باید حالت تحرک و پویایی پیدا کند و این را مدیون حرکت مبارک حضرت امام (س) هستیم.
۴اقدام مهم و اساسی حضرت امام خمینی ره امروزه منشا خیر و برکتی هست که حلقه اتصال مسلمانان در سراسر جهان هست مسائلی که هرچه جلوتر میرویم ارزش آنها را بیشتر درک میکنیم.